Với chủ đề “Nhà là nơi bắt đầu: Tăng cường thể chế phát triển đô thị bền vững ở Việt Nam”, sự kiện nhằm chào mừng Ngày đô thị Việt Nam (8.11), hưởng ứng Ngày Đô thị hóa thế giới và hướng tới chủ đề Kỳ họp thứ 12 của Diễn đàn Đô thị Thế giới đang diễn ra tại Thủ đô Cairo - Ai Cập; đồng thời hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam 9.11.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Việt Hùng cho biết, các đô thị Việt Nam ngày càng đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao vị thế quốc gia với tỷ lệ đô thị hóa đạt khoảng 43,1% và khoảng 902 đô thị trên toàn quốc.

"Nhờ sự đóng góp của đô thị, quy mô nền kinh tế Việt Nam năm 2023 đạt 430 tỷ USD; thu nhập bình quân ở khu vực thành thị gấp gần 1,5 lần khu vực nông thôn.

Chất lượng cuộc sống đô thị ngày càng tăng cao với sự cải thiện rõ rệt về môi trường sống, cảnh quan đô thị, tiếp cận hạ tầng kỹ thuật đô thị và cơ hội phát triển của cộng đồng dân cư".

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng, còn nhiều hạn chế mà sự phát triển đô thị chưa khắc phục triệt để như: đô thị hóa còn dàn trải, mật độ đô thị thấp, chưa thực sự hiệu quả. Chất lượng hạ tầng đô thị còn vấn đề đặc biệt đối với các thành phố lớn gây ra nhiều khó khăn trong đời sống đô thị như ô nhiễm, tắc nghẽn giao thông, ngập lụt cục bộ, thiếu nhà ở, thiếu hạ tầng, không gian xanh…

Cùng với đó, sự gia tăng về đất đai đô thị, mở rộng ranh giới hành chính đô thị thời gian qua tiếp tục sẽ tạo nên thách thức trong cải thiện, nâng cấp chất lượng hạ tầng đô thị trong thời gian tới.

Thứ trưởng Nguyễn Việt Hùng cho biết, Diễn đàn Đô thị Thế giới năm nay nhấn mạnh về bối cảnh áp lực lớn của các đô thị trước những hệ lụy ngày càng rõ ràng và nặng nề từ biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan, rủi ro môi trường, sự biến đổi không ngừng về công nghệ và từ quá trình đô thị hóa thiếu kiểm soát và thiếu tầm nhìn.

"Với chủ đề “Nhà là nơi bắt đầu”, Diễn đàn này muốn truyền tải thông điệp rằng tất cả chúng ta đều có trách nhiệm cùng nhau xây dựng nơi cư trú an toàn, hòa bình và thịnh vượng cho mọi người. Trong bối cảnh này, chúng ta càng nhận thức rõ hơn vai trò và trách nhiệm của đô thị là khởi đầu cho mọi thành công cũng như là điểm tựa của mọi nỗ lực xây dựng sự bền vững toàn cầu", Thứ trưởng Nguyễn Việt Hùng nói.

Do vậy, Diễn đàn đô thị Việt Nam 2024 được tổ chức với 3 chủ đề rất sát với sự quan tâm của quốc tế và phù hợp với bối cảnh trong nước.

Ba hội thảo chuyên đề lần lượt là: Triển khai chính sách trọng tâm trong phát triển đô thị bền vững tại Việt Nam; Triển khai các mục tiêu phát triển bền vững và Chương trình đô thị mới tại Việt Nam; Đô thị thích ứng với Biến đổi khí hậu hướng tới phát triển bền vững.

Định hướng cho thảo luận tại 3 hội thảo chuyên đề nói trên, Thứ trưởng Nguyễn Việt Hùng nhấn mạnh một số nội dung quan trọng tác động đến phát triển đô thị Việt Nam.

Đó là các định hướng tại Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24.1.2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 cần được triển khai mạnh mẽ.

"Sáu nhiệm vụ đã được chỉ ra là kim chỉ nam cho phát triển đô thị Việt Nam giai đoạn tới, từ việc hoàn thiện thể chế, chính sách, đến việc phát triển hệ thống hạ tầng đô thị đồng bộ, hiện đại và thích ứng với biến đổi khí hậu, nâng cao hiệu quả quản lý, phát triển kinh tế khu vực đô thị", theo Thứ trưởng Nguyễn Việt Hùng.

Tiếp đến, hoàn thiện chính sách và thể chế liên quan đến quản lý phát triển đô thị là nhiệm vụ cấp bách đòi hỏi sự tham gia tích cực của tất cả các bên, từ Trung ương đến địa phương, cộng đồng doanh nhiệp, chuyên gia, cư dân đô thị và bạn bè quốc tế.

"Chúng ta cần định hình một hành lang pháp lý thống nhất, hiệu quả, giúp đô thị hóa diễn ra lành mạnh, cạnh tranh và bền vững", Thứ trưởng Bộ Xây dựng nhấn mạnh.

Diễn đàn Đô thị Việt Nam (Vietnam Urban Forum - VUF) được thành lập năm 2003 với sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ.

Đây là sự kiện được Bộ Xây dựng tổ chức thường niên để thúc đẩy đối thoại, hợp tác và trao đổi kiến thức giữa các cơ quan quản lý Nhà nước, các tổ chức xã hội nghề nghiệp, doanh nghiệp, các viện, trường, cơ sở nghiên cứu, giáo dục, đào tạo, các đối tác phát triển quốc tế và các tổ chức, cá nhân quan tâm đến phát triển đô thị.